نقشه هاله کهکشان آندرومدا با جزئیات زیاد تهیه شد

به گزارش مجله فیروزی، دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، هاله (Halo) کهکشان آندرومدا، منطقه وسیع گازی که آن را به عنوان نزدیک ترین کهکشان عظیم همسایه ما دربر گرفته، نقشه برداری کردند.

نقشه هاله کهکشان آندرومدا با جزئیات زیاد تهیه شد

طبق اعلام ناسا، دانشمندان دریافتند که این هاله نازک و تقریبا غیرقابل رؤیت که از پلاسما تشکیل شده، تا 1.3 میلیون سال نوری از کهکشان گسترش یافته که نیمی از فاصله بین ما و آندرومدا است. این هاله در بعضی جهت ها تا 2 میلیون سال نوری نیز رشد داشته و این یعنی هاله آندرومدا در حال پیش روی در هاله کهکشان راه شیری است.

آن ها همچنین کشف کردند که هاله کهکشان آندرومدا ساختاری لایه لایه دارد و از دو لایه اصلی تو در تو و متمایز گازی تشکیل شده است. این جامع ترین مطالعه پیرامون هاله یک کهکشان است.

سامانتا برک (Samantha Berek) پژوهشگر دانشگاه ییل در این زمینه گفت: دانستن درباره هاله گاز اطراف کهکشان ها بسیار مهم است. این مناطق گازی، دارای سوخت لازم برای شکل گیری ستاره های بعدی و همچنین جریان های خروجی مانند ابرنواختر است. این هاله پر از سرنخ هایی درباره تحولات گذشته و آینده کهکشان است و خاتمه توانستیم این موضوع را با جزئیات بالا در نزدیک ترین همسایه کهکشانی مطالعه کنیم.

نیکولاس لنر (Nicolas Lehner) سرپرست این پژوهش از دانشگاه نوتردام ایندیانا اضافه کرد: ما مشاهده می کنیم که پوسته درونی که تا حدود 1.5 میلیون سال نوری کشیده شده، بسیار پیچیده تر و پویاتر است در صورتی که پوسته بیرونی ساختار صاف و گرم تری دارد. این تفاوت احتمالا ناشی از برخورد فعالیت ابرنواختری در قرص کهکشان است که مستقیما بر هاله داخلی اثر می گذارد.

مشخصه این فعالیت، کشف مقادیر زیادی عناصر سنگین در هاله گازی آندرومدا است. عناصر سنگین در هسته ستارگان شکل می گیرند و سپس به فضا پرتاب می شوند که در زمان مرگ ستاره بسیار سهمگین تر خواهد بود. سپس هاله گازی کهکشان با این مواد ناشی از انفجار ستاره ای آمیخته می گردد.

کهکشان آندرومدا که با نام M311 نیز شناخته می گردد، یک کهکشان مارپیچی زیبا است که اندازه آن قابل مقایسه با کهکشان راه شیری است و احتمال می رود که 1 تریلیون ستاره داشته باشد.

با فاصله 2.5 میلیون سال نوری این کهکشان آن قدر به ما نزدیک است که در آسمان پاییز به صورت یک شیء نورانی کشیده در آسمان دیده می گردد. اگر هاله های گازی این کهکشان با چشم غیرمسلح قابل مشاهده بود، تقریبا سه برابر ستارگان اصلی صورت فلکی خرس بزرگ (دب اکبر) بود که به آسانی بزرگترین پدیده آسمان شب می شد.

دانشمندان به وسیله پروژه نقشه جذب گاز یونیزه شده در آندرومدا (AMIGA) نور 43 کوازار را که هسته های فعال و درخشان کهکشانی در فواصل بسیار دور هستند، در فاصله ای طولانی پشت آندرومدا آنالیز کردند.

این کوازارها در پشت هاله پراکنده است و به دانشمندان اجازه می دهد که مناطق مختلف را آنالیز نمایند. این تیم با نگاه به نور کوازارها که از درون هاله عبور نموده است، چگونگی جذب نور توسط هاله و تفاوت این جذب را در مناطق مختلف آنالیز کردند.

هاله بزرگ آندرومدا از گازهای رقیق و یونیزه شده تشکیل شده که پرتوهای قابل تشخیص زیادی از خود ساطع نمی نمایند. بنابراین ردیابی میزان جذب نوری که از منبعی در پس زمینه می آید راه بهتری برای آنالیز این هاله است.

پژوهشگران با استفاده از قابلیت منحصر به فرد طیف نگار منشأ کیهانی (COS) برای مطالعه نور کوازارها استفاده کردند. نور فرابنفش توسط جو زمین جذب می گردد و این امر استفاده از تلسکوپ های زمینی برای مطالعه در این طیف نوری را غیرممکن می سازد. با استفاده از این مشاهدات تلسکوپ فضایی هابل، دانشمندان توانستند گاز یونیزه شده از کربن، سیلیکون و اکسیژن را شناسایی نمایند. یک اتم زمانی یونیزه می گردد که با تابش پرتو به آن، یک یا چند الکترون از دست می دهد.

پیش از این در سال 2015 نیز این تیم پژوهشی، هاله آندرومدا را آنالیز نموده و دریافته بودند که بسیار بزرگ و پرجرم است؛ اما نشانه های اندکی از پیچیدگی آن وجود داشت. اکنون این هاله با جزئیات بیشتری نقشه برداری شده است و اندازه و جرم آن دقیق تر معین شده است.

کریستوفر هاوک (J. Christopher Howk) از دانشگاه نوتردام در این زمینه گفت: پیش از این با مشاهده تنها 6 کوازار در فاصله 1 میلیون سال نوری از کهکشان، اطلاعات بسیار کمی وجود داشت. اما برنامه تازه اطلاعات بسیار بیشتری از هاله آندرومدا فراهم نموده است. آنالیز گازی با این شعاع مهم است زیرا اطلاعاتی از کره اثر گرانشی آندرومدا بیان می نماید.

به دلیل آنکه ما در راه شیری زندگی می کنیم، دانشمندان نمی توانند به راحتی مشخصه کهکشان خودمان را تفسیر نمایند. اگرچه دانشمندان عقیده دارند که با توجه به شباهت بسیار آندرومدا و راه شیری، هاله آن ها نیز باید بسیار شبیه به هم باشد. این دو کهکشان در جهت یک برخورد قرار دارند و ترکیب آن ها 4 میلیارد سال آینده شروع خواهند شد تا یک کهکشان بیضوی را شکل دهند.

  • پایکوبی باشکوه دو کهکشان برخوردی

دانشمندان علاوه بر آندرومدا هاله های گازی کهکشان های دورتر را هم آنالیز نموده اند اما این کهکشان ها در آسمان بسیار کوچک هستند و به همین دلیل تعداد کوازارهایی که به اندازه کافی روشن باشند و در پشت هاله آن ها قرار بگیرند، بسیار کم و اغلب فقط یک نمونه است. بنابراین معین اطلاعات مکانی در هاله عملا ممکن نیست. این در حالی است که با توجه به نزدیک تر بودن آندرومدا، هاله گازی آن در آسمان بسیار گسترده تر است و این امر، نمونه گیری را آسان تر می نماید.

سرپرست این پژوهش، آن را منحصر به فرد خواند و اضافه کرد: به یاری گستردگی هاله آندرومدا نه فقط از 1 یا 2 چشم انداز بلکه از بیش از 40 نمونه به جمع آوری اطلاعات پرداختیم. این موضوع برای به دست آوردن پیچیدگی هاله کهکشانی فراسوی راه شیری بسیار مهم است.

باید گفت که در حال حاضر آندرومدا تنها کهکشان دنیا است که می توان از این روش برای آنالیز هاله آن استفاده کرد. دانشمندان با یک تلسکوپ فضایی بسیار حساس فرابنفش در آینده می توانند این روش را برای حدود 30 کهکشان که گروه محلی را تشکیل می دهند، اعمال نمایند. بنابراین همان طور که سرپرست این پژوهش می گوید، پروژه آمیگا (AMIGA) علاوه بر دستاوردهای فعلی، چشم اندازی به آینده ارائه می دهد.

عکس کاور: دورنمایی از ابعاد بزرگ هاله کهکشان آندرومدا

Credit: NASA, ESA, J. DePasquale and E. Wheatley (STScI), and Z. Levay

منبع: دیجیکالا مگ
انتشار: 25 مهر 1399 بروزرسانی: 25 مهر 1399 گردآورنده: mfiroozi.ir شناسه مطلب: 1019

به "نقشه هاله کهکشان آندرومدا با جزئیات زیاد تهیه شد" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "نقشه هاله کهکشان آندرومدا با جزئیات زیاد تهیه شد"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید