حلزون ها در گذشته چه شکلی بودند؟ - مجله فیروزی

به گزارش خبرگزاری خبرنگاران و به نقل از زومیت، پری وینکل سرسخت (Littorina saxatilis) گونه کوچکی از حلزون دریایی است که در سواحل اطراف اقیانوس اطلس شمالی زیاد دیده می گردد. سواحل محل زیست پری وینکل سرسخت، شامل جزایر کوستر سوئد و جزایر صخره ای آنجا معروف به اسکری می گردد؛ جایی که یک جلبک سمی در سال 1988 بخش بزرگی از جمعیت حلزون ها را از بین برد.

با ازبین رفتن تعداد زیادی از حلزون ها، زمینه برای آزمایش تکاملی طولانی مدت فراهم شد. در سال 1992، کرستین یوهانسون، بوم شناس دریایی از دانشگاه گوتنبرگ، 700 حلزون را دوباره به اسکری که جمعیت حلزون آن از بین رفته بود، وارد کرد.

جوهانسون در آزمایش خود فقط جمعیت ازدست رفته حلزون ها را با همان حلزون های قبلی جایگزین نکرد. در عوض، او حلزون ها را با یک اکوتیپ متفاوت که از طریق زیستگاهی متفاوت شکل گرفته بود، پیوند زد تا دریابد آیا حلزون های نو در طول زمان ویژگی های ساکنان اصلی اسکری را تکامل می دهند یا خیر.

پری وینکل سرسخت به علت فشارهای محیطی که هر جمعیت با آن روبرو است، چندین شکل اکوتیپ مختلف را به خود گرفته است

اکوتیپ یا بوم گونه جمعیتی از یک گونه است که به علت جغرافیای متفاوت از نظر ژنتیکی با موقعیت محیطی خاصی سازگار شده است. فنوتیپ یا ویژگی های شاخص اکوتیپ های یک گونه به قدری کم و ناملموس است که نمی توان آن ها را به عنوان زیرگونه طبقه بندی کرد.

همان طور که انتظار می رفت، در طول چند ده نسل، مستعمره نشین های نو مسیری کاملاً مشابه با پیشینیان را که از طریق همان زیستگاه شکل گرفته بود، طی کردند. محققان به طور دقیق تغییرات ظاهر و ژنتیک حلزون ها را پیش بینی و نمونه ای مجذوب نماینده از تکامل در عمل را ارائه کردند.

پری وینکل سرسخت در منطقه جزایر کوستر به علت فشارهای محیطی که هر جمعیت با آن روبرو است، چندین شکل اکوتیپ مختلف را به خود گرفته است. اکوتیپ به اصطلاح خرچنگ در مناطقی زندگی می نماید که از طریق خرچنگ ها شکار می شوند؛ پس این اکوتیپ محتاط تر است و پوسته های بزرگ تر و ضخیم تر بدون طرح و با دهانه های نسبتاً کوچک تر را رشد داده است.

گروه دیگری که به نام اکوتیپ موج شناخته می گردد روی صخره ها دور از خرچنگ ها زندگی می نمایند؛ اما در عوض در معرض امواج هستند. این حلزون ها بسیار بی پرواتر و کوچک تر هستند و پوسته های نازک تر و طرح دار و دهانه های نسبتاً بزرگ تری دارند.

قبل از سال 1988، اکوتیپ موج در جزیره ای صخره ای که فقط سه متر طول دارد، زندگی می کرد. اما پس از آنکه آن ها دراثر شکوفایی جلبک ها از بین رفتند، جوهانسون و تیمش حلزون های ازدست رفته را با حلزون هایی از اکوتیپ خرچنگ جایگزین کردند تا دریابند آیا حلزون های نو شبیه حلزون های موج می شوند یا خیر.

حلزون های اکوتیپ خرچنگ (1992) به طرز شگفت انگیزی تکامل یافته اند تا شبیه حلزون های اکوتیپ موج ازدست رفته روی جزیره صخره ای شوند.

عکاس: Kerstin Johannesson

تیم تحقیقاتی سه نوع تغییر را در حلزون ها زیر نظر گرفت. اول ظاهر بود که انتظار می رفت میانگین طول، ضخامت، رنگ، الگو و برآمدگی پوسته حلزون ها از اکوتیپ های خرچنگ به اکوتیپ های موج تغییر کند.

با توجه به اینکه حلزون ها با سرعت یک یا دو نسل در سال تولیدمثل می نمایند، تغییرات ظاهری یا فنوتیپ ها به سرعت آشکار شدند. پوسته های حلزون ها از بژ به طیف وسیع تری از رنگ ها تغییر کرد، نازک تر و صاف تر شد و دارای دهانه ها و نوک های پهن تر و فاقد تیزی بود.

انواع دیگر تغییرات تحت نظارت، تنوع ژنی (احتمال وجود گونه های خاص در مکان های معین شده در ژنوم) و تغییرات ژنتیکی بزرگ تر به نام وارونگی کروموزومی بود. همان طور که انتظار می رفت، هر دو این موارد از اکوتیپ اصلی خرچنگ دور و شبیه جمعیت اکوتیپ موج شد.

227323