چه کسی پیغام رسان های داخلی را به کما برد؟ - مجله فیروزی

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، مردادماه سال جاری درحالی روزهای خاتمهی خود را می گذراند که وزیر دهه شصتی روحانی با هدیه 120گیگابایتی خود به زوج های جوان و اصحاب رسانه نشان داد اگر مسئولان بخواهند اقدامی انجام دهند، احتیاجی به زمان و برنامه ریزی خاصی ندارند و در یک هفته و شاید کمتر مناسبات آن فراهم می گردد؛ مساله ای که ثابت می نماید بهبود بسیاری از کارها در کشور احتیاجمند بخشنامه نیست و بیشتر همت مسئولان را می طلبد.

پوسته ها، سیاست خوبی که به جایی نرسید

هرچند با گذشت زمان و پایین آمدن تب و تاب فیلترینگ تلگرام وجود فیلترشکن های مختلف در گوشی ها به امر متداولی تبدیل شده است اما هنوز هم هستند افرادی که دل خوشی از پایین آمدن سرعت نت با استفاده از فیلترشکن ها و بالاتررفتن هزینه های اینترنت آن ندارند و ترجیح می دهند از نرم افزاری استفاده نمایند که به نصب فیلترشکن محتاج نباشد که البته براساس آمار این انتخاب هم سهم پیغام رسان های داخلی نشد و اگر کوچی از تلگرام رخ داد به سمت سایر پیغام رسان های خارجی بوده است. طبق نظرسنجی ایسپا در اسفند 1397 از جامعه آماری شهروندان کل کشور، استفاده از تلگرام، واتس اپ و اینستاگرام به ترتیب 55.9، 25.1 و 25.9 درصد بوده است. این مقدار در نظرسنجی ملی تابستانه 1398 در روزهای 17 و 18 تیرماه به ترتیب به42.4، 42.8 و 39.5 درصد رسیده است. 42.8 درصد واتس اپ، 42.4 درصد تلگرام،39.5 درصد اینستاگرام، 2.8درصد سروش، 2.3درصد فیس بوک، 1.9 درصد توئیتر، 0.8 درصد لاین، 0.7 درصد بله، 0.6درصد آی گپ، 5.0 درصد گپ، 0.2درصد بیسفون، 0.1 درصد ساینا و 30.4 درصد از مردم هیچ یک از پیغام رسان ها را انتخاب ننموده اند. آماری که از مردود شدن پیغام رسان های بومی خبر می دهد و این واقعیت تلخ که رتبه اول تا سوم مردم در انتخاب پیغام رسان و شبکه های اجتماعی در انحصار واتس اپ، تلگرام و اینستاگرام است. مساله ای که نیم نگاهی به نظرات مطرح شده از سوی مردم در کافه بازار نسبت به پیغام رسان بومی می تواند ادله کافی مردم را برای عدم انتخاب آنان در حوز ه های مختلف فنی، محتوایی و امنیتی به خوبی به نمایش بگذارد، نظراتی که بعضا بر نارضایتی آنان از کیفیت خدمات ارائه شده از سوی این اپ ها و اشکالات متعدد متمرکز شده است.

از دی 96 تا امروز که به شهریور 98 نزدیک شده ایم، 20 ماه می گذرد و پیغام رسان های ایرانی هنوز در جذب مخاطب و بهبود خدمات خود اندر خم یک کوچه هستند؛ اپلیکیشن هایی که اگرچه سازندگان آنان تمام کوشش شان را نموده اند تا مردم را به استفاده از آنان ترغیب نمایند اما فایده ای نداشت و این مساله تا جایی پیش رفت که مردم به نصب پوسته های فارسی تلگرام هم به جای استفاده از پیغام رسان های داخلی راضی شدند. وقتی با مدیران پیغام رسان ایرانی صحبت کردیم، حرف مشترک همه آنان این بود که در شرایط فعلی کشور احتیاج به ایجاد یک دیتاسنتر ملی برای انجام چنین پروژه هایی دارند تا در شرایط مشابه احتیاج به تخصیص اعتبار جداگانه به هر پیغام رسان تازه کاری نباشد؛ پروژه هایی که پس از گذشت 20 ماه و دریافت یاری های مختلف هنوز تعیین نیست تا چه میزان توانسته اند در جهت بهبود مخاطب گام بردارند. کارشناسان معتقدند دولت در حمایت از پیغام رسان های داخلی نباید وام های میلیاردی را به آنان واگذار می کرد و عملا بهتر بود به جای تقسیم شدن این پول بین پیغام رسان هایی که ممکن است آن را صرف خرید تجهیزات هم ننمایند، آن را صرف ایجاد دیتاسنتر ملی می کرد و سرورها در اختیار پیغام رسان ها قرار داده می شد تا در آن شرایط هر پیغام رسانی که رشد بیشتری داشت ، بتواند از منابع بیشتری استفاده کند. در این شرایط اگر پروژه ها نیز پیروز نمی شدند، فضا برای باقی پروژه ها باقی می ماند اما پول پاشی وزارت ارتباطات به پیغام رسان ها آن هم در فضایی ایزوله که بستر رقابت آنان با دیگر پیغام رسان های خارجی بسته شده بود؛ جای پیشرفت را از آنان گرفت و به نوعی نهاد متولی با این کار رسیدگی به این مساله را از سر خود باز کرد. سروش و گپ و بیسفون از میان اپ ها سه پیغام رسانی بودند که وام پنج میلیاردی دولت را دریافت کردند، هرچند سازندگان آنان اعتقاد دارند این وام ها عملا یاری چندانی به آنان ننموده و تنها هزینه چند سرور را برای آنان مهیا نموده است.

هرچند از ذکر این مطلب نیز نباید غافل شد که فعال بودن موقت تلگرام های فارسی پس از فیلترینگ قرار بود فرصتی برای هاتگرام و تلگرام طلایی باشد تا آنان اتصال خود را به نسخه اصلی قطع نموده و به یک پیغام رسان بومی تبدیل شوند؛ مساله ای که پس از مدتی به حال خود رها شد و تعیین نشد خاتمه این مساله به کجا رسید و این پوسته ها هم از دسترس خارج شدند. اقدامی که البته با مخالفت مدیران پیغام رسان ایرانی هم روبرو شد و آنان این مساله را عاملی برای عدم رشد خود عنوان کردند، در حالی که با تعطیلی این دو پوسته فارسی تلگرام نیز اتفاق خاصی صورت نگرفت و اشکالات فنی این پیغام رسان ها فراتر از این حرف ها بود. مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیغام رسان گپ به همین دلیل در گفت وگویی اعلام نموده: کافی بود مسئولان فقط کمتر از یک ماه صبر نمایند. اگر این کار را می کردند و بعد این سوپاپ اطمینان را رو می کردند، تقریبا تمام کاربران عضو این پیغام رسان ها شده بودند. اگر تلگرام طلایی و هاتگرام تعطیل شوند، پیغام رسان های ایرانی باز هم به رکورد 500 هزار نصب می رسند. شاید در پاسخ به این مساله باید گفت اکنون 20 ماه از فیلترینگ تلگرام می گذارد و آیا پیغام رسان ها توانسته اند حتی با یکدیگر به یک بستر اشتراکی برسند تا مخاطب بیش از این دچار سردگمی نگردد، اتفاقی که شاهد بودیم با تعطیلی هاتگرام و تلگرام طلایی هم کاربران همچنان اپ های خارجی را بر پیغام رسان های داخلی ترجیح دادند.

در این شرایط به آنالیز موردی پنج پیغام رسان مطرح ایرانی پرداختیم و از آنان خواستیم تا بگویند که با گذشت این 20 ماه و با حمایت های نصفه ونیمه ای که از این پیغام رسان ها اجرا شده است، تاکنون تا چه میزان توانسته اند با تقویت ساختار فنی خود مخاطب ایرانی را جذب نمایند. جالب است مدیر رسانه ای یکی از پیغام رسان های داخلی برای تایید نهایی متن گفت وگو گفت: با تلگرام یا واتس اپ راحت ترم؛ آنجا ارسال کنید!

سروش را دیگر توسعه نمی دهیم؛ در فاز نگهداری هستیم

جالب است بدانید سابقه طراحی و توسعه سروش به بهمن 94 می رسد، زمانی که کمتر کسی دغدغه ایجاد یک پیغام رسان داخلی را داشت.ارتباط، زندگی، سرگرمی شعاری است که توسعه دهندگان این اپ ایرانی برای محصول شان انتخاب کردند. سروش سپس برنده مناقصه صداوسیما برای خرید یک پیغام رسان ایرانی شد و در سال های اخیر توانست محبوب ترین پیغام رسان ایرانی کشور گردد.شبهه ای که از دو سال پیش علیه پیغام رسان سروش در رسانه ها مطرح شد، مساله امنیت مخاطبان و حفظ اطلاعات شخصی آنها بود.

در این باره با ایمان عیسی زاده، سرپرست جدید پیغام رسان سروش گفت وگو کرد ه ایم. او در این رابطه می گوید: اتفاقاتی که سال گذشته و همزمان با فیلترینگ تلگرام افتاد، ذهنیت مبهمی را در ذهن مردم نسبت به امنیت پیغام رسان های ایرانی ایجاد کرد. ما هم در پیغام رسان سروش، با نقدها تندی در مباحث امنیتی پیغام رسان روبرو شدیم، اما واقعیت این است که تاکنون حتی یک مورد هک یا سرقت یا دسترسی غیرمجاز به اطلاعات کاربران در سروش اتفاق نیفتاده است.او کاربران فعال پیغام رسان سروش را بیش از دومیلیون و 500هزار نفر اعلام نموده و می گوید: پیغام رسان سروش در سال گذشته توانست تیم فنی خود را ارتقا دهد اما سال جاری کاهش نیرو داشتیم، در حال حاضر در سروش توسعه نداریم و تنها در فاز نگهداری این اپلیکیشن هستیم. در عوض سروش پلاس از ابتدای سال جاری معرفی شده و تمرکز تیم فنی سروش روی سروش پلاس متمرکز شده است.

عیسی زاده در بخشی از سخنانش تصریح می نماید: وام حمایتی پنج میلیاردی دولت که پیغام رسان ها دریافت نموده اند، در مقایسه با رقم دریافتی شرکت های دانش بنیان از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رقم بسیار کوچکی است. با این رقم تنها توانستیم چند عدد سرور بخریم. هزینه تامین زیرساخت و سخت افزار بسیار زیاد است و نکته مهم این که ما اگر بخواهیم پیا م رسانی در سطح ملی داشته باشیم، نمی توان با 10 تا 15 سرور به این هدف رسید. ما کوشش داریم سرویس را تا حدی ارتقا بدهیم که بتوانیم با همین سرورهای محدود خدمات را به همه مخاطبان خود ارائه دهیم.وی در ادامه تاکید نمود: در تخصیص این وام وزارت ارتباطات یاری کرد تا بتوانیم زودتر این مبلغ را دریافت کنیم اما جالب است بدانید فقط در سال گذشته 2000 میلیارد به شرکت های دانش بنیان وام اعطا شده است.عیسی زاده همچون همکاران دیگرش در پیغام رسان های ایرانی اعتقاد دارد هاتگرام و تلگرام طلایی ضریب رشد تعداد کاربر در پیغام رسان های داخلی را با کاهش روبرو نموده است.

او در این باره می گوید: خواسته ما از دولت این بوده که زیرساخت ها را تقویت نمایند تا همه پیغام رسان ها در کنار همدیگر از این مساله منتفع شوند. تا چند سال پیش صاحبان کسب و کارهای اینترنتی به دنبال اینترنت پرسرعت بودند اما اکنون احتیاجها فراتر رفته و احتیاج شرکت های دانش بنیان و کسب وکارهای نوپا آن است که تجهیزات و امکانات زیرساختی شکل بگیرد که بخشی از آن به دیتاسنتر ملی مربوط می گردد. اگر دولت پیشرفت هایی در این زمینه داشته باشد، ما هم از آن منتفع خواهیم شد.مطلع سازی اجتماعی ازجمله اولویت هایی است که مدیرعامل سروش برای کاربران ایرانی ضروری می داند و تاکید دارد که اگر مخاطبان ایرانی بدانند استفاده از اپ های ایرانی چه مزایایی به همراه دارد و به پیغام رسان ها یاری های رسانه ای و زیرساختی گردد، توجه مخاطب به پیغام رسان های ایرانی بیشتر خواهد شد.

ما به خدمات حمایتی دولت معترض بودیم

بین پیغام رسان های ایرانی شاید شبیه ترین کاربری را ایتا به تلگرام داشت و شاید این می توانست یک ویژگی مثبت برای کاربران جدا مانده از تلگرام باشد اما این مساله نیز نتوانست چندان برای کاربران ایرانی جذاب باشد و سازندگان ایتا بارها به این مساله پاسخ دادند که ایتا از روی تلگرام کپی نشده است.غفاری، مدیرعامل پیغام رسان ایتا به ضعف پیغام رسان های ایرانی در جلب نظر مخاطب ایرانی تاکید دارد و می گوید: ویژگی خاص تلگرام این بود که هم خاصیت پیغام رسانی را داشت و هم اینکه شبکه اجتماعی بود و این دو خصیصه را با یکدیگر داشت، قاعدتا با سخت شدن دسترسی مردم به تلگرام همه به واتس اپ مهاجرت کردند، چراکه بالاخره مردم دوست دارند جایی باشند که همه هستند، در نرم افزاری مثل واتس اپ همه حضور دارند، اما باید به این نکته نیز توجه کرد که واتس اپ شبکه اجتماعی نیست، کانال و گروه ندارد، درنتیجه مردم در حوزه پیغام رسانی به سمت واتس اپ رفتند اما در حوزه سرگرمی هم به سمت اینستاگرام رفتند که عملا این مساله یک فاجعه است و اگر مسئولان نسبت به این مساله بی تفاوت باشند، نباید به گسترش فرهنگ غربی در میان جوانان مان اعتراض داشته باشیم.

مدیر پیغام رسان ایتا در بخشی دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه یاری دولت به پیغام رسان ها کارشناسی شده نبود، گفت: ما وام پنج میلیاردی را نگرفتیم و اساسا به نوع خدمات حمایتی دولت به پیغام رسان های ایرانی اعتراض داشتیم، چراکه معتقد بودیم با این پول نمی توان کار ملی را انجام داد و وام حمایت دولتی با سود هشت درصدی ابدا از نظر اقتصادی به صرفه نیست، چراکه سرمایه گذاری در حوزه پیغام رسان ها ریسک پذیر بوده و احتمال شکست آن بالاست، درنتیجه احتیاجمند هزینه کرد بسیار بالایی است. خواسته ما این بود که این وام با سود چهار درصدی به پیغام رسان ها داده گردد تا بتوانیم به توازنی در این زمینه برسیم که آن هم صورت نگرفت.او در ادامه به تشریح وضعیت کنونی ایتا پرداخته و می گوید که ما بالای چهارمیلیون و 200 هزار نصب کلی داشتیم اما نصب فعال که اکنون در حال استفاده از ایتا هستند، یک میلیون و سیصدهزار کاربر را رد نموده و شیب استفاده هم رو به رشد است. البته او نیز مانند دیگر مدیران پیغام رسان ها اعتقاد دارد عدم ایجاد دیتاسنتر ملی یکی از اصلی ترین اشکالاتی است که در این زمینه وجود دارد و هنوز حل نشده است.

بله؛ بیشتر اپ بانکی تا پیغام رسان

پیغام رسان بله را باید ازجمله پیغام رسان های بانکی دانست که از نظر امنیتی توانسته است بیش از دیگر اپ ها اعتماد مخاطبان را به خود جلب کند، البته بسیاری از کارشناسان معتقدند این نرم افزار نیز با تکیه بر بانک ملی توانسته است به چنین جایگاهی برسد و پیش از این گفته می شد بانک ملی آن را برای مشتریان خود طراحی نموده بود.نرم افزاری که به گفته مصطفی رادمرد، مدیر بازاریابی این پیغام رسان درحال حاضر سه میلیون و 580 هزار کاربر فعال دارد و گزارش فصلی این اپلیکیشن نشان می دهد در سه ماهه نخست سال جاری پیغام رسان بله مجموعا 14میلیون تراکنش اقتصادی پیروز،4.8 میلیون کارت به کارت و6.1 میلیون شارژ پیروز داشته است که جمعا3.3 هزارمیلیارد تومان حجم کلی پول انتقال در این میان است.

این آمار در کنار 390هزار گروه و کانال ایجاد شده در بله و یک میلیون کاربر فعال ماهانه با 116 میلیون پیغام ارسالی نشان می دهد پیغام رسان بله به عنوان یک اپ داخلی که در حوزه بانکی نیز تبادلات بسیاری دارد، بسیار پیروز تر از دیگران عمل نموده است، اما در حوزه شبکه های اجتماعی آنچنان که باید مورد توجه مردم قرار نگرفته است.از رادمرد درباره ضرورت تاسیس دیتاسنتر ملی سوال کردیم و جواب متمایز او با باقی پیغام رسان های ایرانی جالب بود و آن هم اینکه اگرچه او هم بر این مساله تاکید داشت که دیتاسنتر خوب باید در کشور وجود داشته باشد اما بیان کرد که در حال حاضر به محدودیت دیتاسنتر نخوردیم که بخواهیم در این مورد درخواست خاصی داشته باشیم و دیتاسنترهای فعلی کشور برای آنان کافی بوده است.

دولت به شعارهای خود عمل نکرد

کیانی، مدیر روابط عمومی پیغام رسان گپ به تشریح وضعیت فعلی پیغام رسان متبوع خود پرداخت و کاربران فعال اپلیکیشن گپ را سه میلیون نفر معرفی کرد. او در ادامه سخنانش به حمایت هایی که وزارت ارتباطات از آنان می نماید، اشاره نمود و اعلام می نماید: این حمایت ها به تصویب شورای عالی فضای مجازی هم رسیده بود، چراکه وزارت ارتباطات مجری این طرح بود و ما توانستیم از تعدادی سرور و خدمات در زمینه پهنای باند در کنار وام پنج میلیاردی که دولت داده بود، بهره مند شویم که اکنون هم در حال استفاده از آن هستیم.او نیز همچون دیگر مدیران پیغام رسان های داخلی بر این مساله تاکید نمود که اگر دولت به تقویت شعارهای خود در زمینه دولت الکترونیک می پرداخت، امروز پیغام رسان ها با مسائل کمتری روبه رو بودند و متاسفانه این کار انجام نشده است. پیغام رسان ها به حمایت های نقدی احتیاج ندارند اما حداقل خواسته ما این است که خدمات دولت الکترونیک در کشور عملیاتی شده و بتوانیم درگاه جامعی داشته باشیم تا بتوانیم در این زمینه خدمات کاملی به مردم ارائه دهیم.کیانی هم البته همچون مدیران دیگر معتقد است تا پیش از حمایت های دولت از هاتگرام و تلگرام طلایی روند روبه رشدی در تمامی پیغام رسان های ایرانی وجود داشت اما با حمایت دولت از آنان به این روند ضربه خورد و تا حدی سرعت آن را گرفت.

مدیر روابط عمومی پیغام رسان گپ با اشاره به تاثیرات این پیغام رسان بر اشتغالزایی تاکید می نماید: حدودا در مشهد 65 تا 70 درصد در پروژه ما کار می نمایند و به نوعی ما اشتغالزایی مستقیمی را انجام دادیم اما اگر بتوانیم به خواسته های خود برسیم این مساله افزایش خواهد یافت، در حالی که با تکیه مردم به یک پیغام رسان خارجی که دیتاسنتر آن نیز در داخل نخواهد بود، امکان اشتغالزایی از بسیاری جوانان ایرانی گرفته خواهد شد.

آی گپ و مخاطب 5.1 میلیونی

اگرچه نتوانستیم با مدیران جدید آی گپ صحبت کنیم اما به همین دلیل کاظمی، مدیرعامل سابق آی گپ هم به ما گفت که ما وام وزارت ارتباطات را نپذیرفتیم اما بدون حمایت دولتی 5.1میلیون کاربر توانستند آن را نصب نمایند. اگرچه اظهارات مدیران پیغام رسان ایرانی در جای خود قابل توجه است اما در کنار همه اینها باید به این مساله توجه کرد که وقتی آنان با گذشت این همه وقت نتوانسته اند به اشتراک نظری میان خود برسند، چه انتظاری می توان از مسئولانی داشت که جدا از این مساله شاید مسئول پیگیری هزاران موضوع دیگر هم باشند.

فراکسیون، کمیته و جلساتی که برای تحقق شبکه ملی به جایی نرسید!

آبان سال گذشته بود که احسان قاضی زاده هاشمی از اعلام موجودیت فراکسیون فضای مجازی اطلاع داد و گفت مجلس شورای اسلامی از اسفند 96 به صورت ویژه به موضوع فضای مجازی ورود پیدا کرد و با برگزاری جلسه غیرعلنی چهارساعته به صورت خاص به حوزه فضای مجازی پرداخت. فراکسیونی که به گفته او، مجلس ابتدا تصمیم گرفت ضمن تشکیل یک کمیسیون ویژه برای حوزه فضای مجازی و همچنین تشکیل کمیته ای در ذیل کمیسیون فرهنگی با عنوان کمیته فضای مجازی با تعداد چهار نماینده فعالیت خود را شروع کند اما با توجه به اهمیت این فضا فراکسیونی متشکل از 71 نماینده مجلس با حضور نمایندگانی از کمیسیون های مختلف تشکیل شد.با تشکیل این فراکسیون اگرچه قرار بود اقدامی یکپارچه در حوزه فضای مجازی صورت بگیرد اما درنهایت خبر خاصی منتشر نشد و گویی به حال خود رها شد، مساله ای که اکنون تنها در جلسات کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس در حال آنالیز است و رئیس این کمیته اعتقاد دارد فشار وزارت ارتباطات مانع تشکیل کمیسیون فضای مجازی شد. به همین دلیل به سراغ نمایندگان مجلس رفتیم تا صحت و سقم این مساله را جویا شویم، موضوعی که مهدی شیخ، دبیر کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس گفت که کمیته فضای مجازی مجلس مرتب جلسه دارند اما اینکه آخرین جلسه کمیسیون فضای مجازی چه زمانی تشکیل شده است را به خاطر نمی آورم و ما را به دیگر اعضای این کمیته ارجاع داد. به همین دلیل به سراغ نصرالله پژمانفر، رئیس کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس رفتیم و در این زمینه به گفت وگو پرداختیم. او از ممانعت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای تشکیل کمیسیون فضای مجازی اطلاع داد و بیان کرد کمیته فضای مجازی کار خود را انجام می دهد اما متاسفانه وزارت ارتباطات چه با کمیته فضای مجازی و چه با شورای عالی فضای مجازی همکاری لازم را ندارد و با نوعی خودمختاری در این مساله روبه رو هستیم.

این نماینده مجلس همه تقصیرها را برعهده وزارتخانه متولی این امر انداخته و تصریح می نماید که این وزارتخانه نسبت به خدمات حداقلی که در حوزه تلفن همراه وجود دارد، نیز جوابگو نیست و اگرچه این وزارتخانه رویکرد شومنی دارد و در جاهای مختلف می روند و عکس می گیرند اما نارضایتی در کشور نسبت به عملکرد آن در حوزه های مختلف وجود دارد و من فکر می کنم گوی سبقت را در ناراضی تراشی مردم کسب نموده است.او در پاسخ به این سوال که عدم تعلل دستگاه ها اعم از مجلس و وزارت ارتباطات در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات موجب شد مردم همچنان از تلگرام به واتس اپ مهاجرت نمایند، گفت: وزارت ارتباطات باید موضوع شبکه ملی اطلاعات را در حوزه زیرساختی به طور جدی پیگیری کند که این مساله تنها در سیم و کابل خلاصه نمی گردد، چراکه آنان ادعا دارند 80 درصد شبکه ملی اطلاعات را اجرایی کردیم اما سوال اینجاست که این وزارتخانه برای ساخت پلتفرم شبکه ملی اطلاعات چه اقداماتی را انجام داده که متاسفانه در این زمینه کاری انجام نداده است.

پژمانفر در ادامه تاکید می نماید: مهم ترین بخش راه اندازی شبکه ملی اطلاعات هیچ عملکردی ندارد و این مساله نیز دلیلی جز این ندارد که آنان قصد دارند وابستگی کشور به فضای مجازی به دلیل سوءاستفاده هایی که صورت می گیرد، وجود داشته باشد، در حالی که ظرفیت این مساله را در داخل کشور داشتیم و زمانی که می توانستیم اقداماتی انجام دهیم تا امروز گرفتار نشویم، کاری نکردیم و باید فکری اساسی برای این مساله گردد.

در خاتمه باید گفت به نظر می رسد در ساماندهی پیغام رسان های ایرانی همه به نوعی تعلل نموده اند و این مساله بدون عزم و همت همگانی برای جلب نظر مخاطب ایرانی و رهایی آنان از این سردرگمی محقق نخواهد شد؛ مساله ای که مجلس، دولت، نخبگان و مردم همه باید برای آن تحقق آن کوشش نمایند.

منبع : فرهیختگان

بازگشت به صفحه رسانه ها