زمین توپ بازی آزتک زیر خیابان های مکزیکوسیتی کشف شد! - مجله فیروزی

یکی از بزرگ ترین دستاوردهای تهاجم اروپا به آمریکا نابودی تاریخ بود، البته اگر نسل کشی، بردگی و سایر جنایات جنگی را در نظر نگیرید. مهاجمان در سراسر این قاره، کتاب ها را سوزاندند، زبان ها را از بین بردند و مسکن های خود را جایگزین شهرهای باستانی کردند. در ادامه درباره شهری عجیب در زیر مکزیکوسیتی خواهیم گفت.

مکزیکوسیتی کنونی از تهاجم اروپایی ها در امان نماند، چرا که روی خرابه های مرکز آزتک یعنی تنوچتیتلان (Tenochtitlan) شهر جدیدی بنا شد. اما حالا حفاری معبد آزتک و زمین توپ بازی در شهر نشان می دهد که تاریخ در نظر انسان های مدرن به شکلی باورنکردنی آشنا به نظر می رسد.

رویایی در زیر شهر

از آنجا که بسیاری از شهرهای اصلی ویران شده بودند، به راحتی می شد تصور کرد که شهرهایی کوچک با طراحی های ابتدایی و بی دوام بوده اند. اما تنوچتیتلان بی شک یک معجزه معماری به شمار می رود. آن ها نه تنها از تکنیک های پیشرفته برای ساخت و ساز و شبکه فاضلاب استفاده نموده بودند، بلکه ظاهرا این شهر سنگی را روی سطح دریاچه تکسکوکو (Texcoco) بنا نموده و از چشمه های آب طبیعی که راهی دریاچه می شد به عنوان منبع ثابت آب آشامیدنی بهره می بردند.

برنال دیاز دل کاستیلو (Bernal Díaz del Castillo) از اشغالگران اروپایی گفته بود:

شگفت زده شدیم، مانند افسانه بود ... برج های باشکوه و ساختمان هایی که از دل آب بیرون آمده و همگی از سنگ ساخته شده بودند. بعضی از سربازان حتی از ما می پرسیدند چیزی که مشاهده می نمایند واقعیت دارد!

کشف این زمین بازی و معبد در قرن 15 تا حد زیادی نشان دهنده آداب و رسوم آزتک ها قبل از حمله اسپانیایی ها است. این معبد که به خدای باد اختصاص داشت به شکل نیم دایره طراحی شده و از این نظر با سایرساختمان های معمول در تنوچتیتلان متفاوت بود. با این حال به واسطه نقشی که توپ بازی مسوآمریکایی ها (اهالی مکزیکوسیتی فعلی) در فرهنگ منطقه ها شمالی از آریزونا گرفته تا نیکاراگوئه داشته، شاید کشف این زمین توپ بازی از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. این بازی فقط یک تفریح ملی نبود و واقعیت فراتر از این حرف ها بود.

به عنوان مثال باستان شناسان توانستند حداقل 32 سر قطع شده از زیر خاک بیرون آوردند که احتمالا متعلق به تیم های بازنده بود. این بازی چه اهمیتی داشت که بازیکنان حتی به قیمت از دست دادن جان شان به آن تن می دادند؟

قدیمی ترین ورزش لمسی

نمی توان اهمیت توپ بازی مسوآمریکایی ها را در فرهنگ سراسر آمریکا نادیده گرفت. این بازی یکی از قدیمی ترین ورزش های جهان به شمار می رود و تا جایی که می دانیم اولین بازی است که در آن از توپ لاستیکی استفاده می شده است؛ قدمت نمونه هایی از این توپ ها به 1600 سال قبل از میلاد برمی گردد.

این بازی در طول تاریخ طولانی خود و زمانی که به منطقه ها شمالی رسید دچار تغییرات زیادی شد، اما بعضی از قوانین در هر ورژن آن ثابت باقی ماند، مانند راکت بال (نوعی تنیس بدون تور) که هدف از آن نگه داشتن توپ در بازی بود و زمانی که توپ از محدوده مورد نظر بیرون می رفت، از آن تیم امتیاز کم می شد.

در بیشتر ورژن ها بازیکنان فقط می توانستند از باسن خود برای پرتاب توپ استفاده نمایند و حق استفاده از دست یا پا را نداشتند. در مدل های بعدی، زمین هایی با دیوارهای سنگی بزرگ ساختند که بعدها با اضافه کردن حلقه های عمودی تغییر کرد به طوری که بازیکنان می توانستند توپ را در آن بیندازند و امتیاز بیشتری بگیرند.

اما با توجه به سرهای بریده شده می توان حدس زد که آن ها صرفا به خاطر دفاع از شرافت وطن خود بازی نمی کردند. در مدل بازی مایاها، شهرهای دشمن برای حل اختلافات خود به جای میدان جنگ، میدان بازی را انتخاب می کردند، ضمناً از این بازی به عنوان ابزاری برای پیش گویی آینده استفاده می نمودند. تا زمانی که این بازی به آزتک ها رسید، مراسم سر بریدن تیم های بازنده بخشی از بازی شده بود.

شاید باور نکنید ولی توپ بازی مسوآمریکایی ها قدیمی ترین ورزش شناخته شده جهان است و یکی از قدیمی ترین بازی هایی است که تا به امروز به طور مستمر به وسیله مردم بازی می شده است. در بازی اولاما (ulama) که نوع مدرن این بازی محسوب می گردد، قانون سر بریدن به مراتب کمتر از گذشتگان است. این بازی همچنان در منطقه ها دورافتاده بازی می گردد و در سال های اخیر نسل جدیدی از نوادگان مسوآمریکایی ها به این بازی علاقه مند شده اند. جالب است بدانید صدها نفر از کشورهای مختلف آمریکای لاتین در سال 2017 به تماشا شهر باستانی تنوچتیتلان رفتند تا اولین مسابقات بین المللی اولاما را در آنجا برگزار نمایند.