کبریت کشاورزان، بلای جان زمین های کشاورزی - مجله فیروزی

البته برای جلوگیری از این روش جهاد کشاورزی باید کشاورزان را از مشکلاتی که برای زمین به وجود می آید آگاه و در این موارد فرهنگ سازی کند و به کشاورزان در زمینه جلوگیری از آتش زدن زمین های کشاورزی آموزش های لازم را ارائه دهد. این باور غلط و سنتی در میان کشاورزان وجود دارد که آتش زدن زمین های کشاورزی زمین کشاورزی را برای دوره بعد تولید محصول در زمان کوتاه تری آماده می کند. بنابراین با آتش زدن کاه و کلش باقیمانده زمین بر اساس یک باور سنتی این اقدام را انجام می دهند. این اقدام مضرات بسیار زیادی برای زمین کشاورزی به همراه دارد که از مهم ترین این موارد می توان به از بین رفتن مواد مغذی موجود در زمین به عنوان مهم ترین این موارد اشاره کرد.

• روشی رایگان برای آماده سازی زمین

یکی از کشاورزان روستاهای اراک می گوید: این روش یک روش سنتی است که از گذشته در روستای ما مرسوم بوده و یکی از روش هایی است که کمترین هزینه را برای کشاورزان در آماده سازی زمین برای کشت های بعدی به همراه دارد. محمدرضا طالبی بیان می کند: با این روش همه علف های هرز و کاه ها از بین می رود و حشرات و کرم های زمین که برای محصولات ما مشکل ایجاد می کنند نیز می میرند. بنابراین کشت بعدی بدون وجود حشرات مزاحم و با کیفیت بیشتر انجام می شود.

• ناتوانی مالی برای خرید ادوات کشاورزی

یکی دیگر از کشاورزان نیز می گوید: بعد از هر کشت کاه و کلش روی زمین باقی می ماند و هیچ استفاده ای ندارد و ما نیز جایی را برای ذخیره آنها نداریم. بنابراین آتش زدن آن بهترین اقدامی است که می توانیم انجام دهیم. حسن خورزنی بیان می کند: علاوه بر این کشاورزانی که توان خرید ادوات کشاورزی را به دلیل گرانی ندارند با این اقدام پاک سازی زمین های خود را انجام می دهند و این آتش زدن برای ساعات کوتاهی دود زیاد را به همراه دارد و جز این هیچ ضرر دیگری ندارد.

• تضعیف خاک های کشاورزی

یک فعال محیط زیست و کارشناس حوزه کشاورزی می گوید: این باور غلط که آتش زدن زمین بعد از برداشت محصول، زمین کشاورزی را برای دوره بعد در مدت زمان کوتاه تری آماده می کند در بین کشاورزان غلط است که نیاز به آگاهی بخشی و اطلاع رسانی دارد. البته در این زمینه اقداماتی اجرا شده که کافی نیست و هنوز کشاورزانی هستند که با باورهای غلط و سنتی دست به چنین اقدامی می زنند.

محمود کلنگری بیان می کند: احتمال آتش سوزی و سرایت آن به زمین های کشاورزی دیگر، آلودگی هوا و گرما از عواقب این اقدام توسط کشاورزان در زمین های کشاورزی است. وی ادامه می دهد: در کشورهای دیگر این اقدام را مضر می دانند و هیچ کشاورزی حق انجام چنین کاری ندارد و غیرقانونی محسوب می شود. بنابراین باید تدابیری به منظور این که این اقدام در کشور ما به ویژه استان مرکزی که دارای ظرفیت های کشاورزی فراوان است به صورت قانون درآید.

این فعال محیط زیست و کارشناس حوزه کشاورزی می افزاید: به هر حال تا زمانی که کشاورزان به صورت سنتی به کشاورزی اقدام کنند و با تفکرات نادرست زمین های کشاورزی را با سوزاندن کاه و کلش نابود کنند همچنان شاهد از بین رفتن و تضعیف هر چه بیشتر خاک های زمین های کشاورزی به عنوان ثروتی گران مایه خواهیم بود که نتیجه آن تولید محصولاتی با کیفت پایین خواهد بود. کلنگری اظهار می کند: کشاورزی حفاظتی می تواند بهترین جایگزین به منظور آتش زدن کاه و کلش زمین های کشاورزی باشد که مورد استقبال کشاورزان قرار نمی گیرد، زیرا این روش همراه با هزینه است. وی بیان می کند: اگر کشاورزان از این مسأله که کاه و کلش موجود در زمین که سوخته می شود می تواند عامل مهم و رایگانی برای کشت و برداشت محصول بهتر در دوره بعدی باشد آگاه شوند هرگز دست به این اقدام نمی زنند. بنابراین در این بخش اقدامات لازم در زمینه فرهنگ سازی و آگاه سازی کشاورزان ضروری است.

• افزایش هزینه تمام شده کشت با سوزاندن زمین

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی نیز می گوید: یکی از اقداماتی که توسط برخی از کشاورزان سنتی انجام می شود آتش زدن زمین های کشاورزی بعد از برداشت محصولات به منظور انجام کشت در زمان کوتاه تر است. غلامرضا خدرایی بیان می کند: این اقدام آسیب بسیار زیادی را به زمین های کشاورزی وارد می کند و در واقع مضرات این روش بیشتر از فواید آن است. وی ادامه می دهد: با این اقدام مواد آلی زمین به طور کامل از بین می رود و برای تولید محصول باید از کودهای شیمیایی بیشتری استفاده شود. در حالی که یکی از سیاست های این سازمان در سال های اخیر کاهش مصرف کودهای شیمیایی بوده که تا حد زیادی نیز پیروز عمل کرده است.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی می افزاید: از دیگر مضرات سوزاندن کاه و کلش موجود در زمین می توان به سفت تر شدن خاک و در نتیجه نیاز بیشتر زمین به آب و شخم بیشتر اشاره کرد، در حالی که کاه و کلش می تواند در تولید محصول با کیفیت بهتر مؤثر باشد. خدرایی اظهار می کند: در این روش سنتی کرم و حشرات روی زمین از بین می روند که می توانند برای گیاهان مفید باشند، اما بنا بر تصور نادرست کشاورز به آتش کشیده می شود. وی می گوید: با تلاش های اجرا شده و فرهنگ سازی های اجرا شده توسط کارشناسان جهاد کشاورزی تا حد زیادی توانسته ایم این روند را کنترل کنیم و کشاورزی حفاظتی را جایگزین کنیم.

• محصول باکیفیت با کاهش مصرف کودهای شیمیایی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی با بیان این که کاهش مصرف کودهای شیمیایی می تواند در تولید محصول باکیفیت و سالم بسیار دارای اهمیت باشد می گوید: این اقدام یکی از اهداف اصلی و مهم این سازمان است که توانسته ایم در زمینه کاهش کودهای شیمیایی گام های تأثیرگذاری برداریم. مجید آنجفی بیان می کند: برای جلوگیری از آتش زدن زمین های کشاورزی، فرهنگ سازی ها و اقدامات ترویجی خوبی اجرا شده که بسیار تأثیرگذار بوده است.

بی شک تا زمانی که کشاورزان با تفکرات سنتی خود بخواهند اقدام به کشاورزی کنند، هزینه خرید کودهای شیمیایی و آب بیشتر خواهد شد و این روند افزایش قیمت تمام شده محصولات کشاورزی را بیشتر می کند. وی ادامه می دهد: علاوه بر موارد مذکور می توان به فرسایش خاک اشاره کرد که در نتیجه لایه های زنده خاک از بین می رود و زمین حاصلخیزی خود و تولید محصول خوب و باکیفیت را از دست می دهد و همین مسئله در آینده ضربه بزرگی را به کشاورزی استان وارد می کند. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی اظهار می کند: همچنین زمانی که مواد آلی خاک یا زمین کشاورزی بر اثر سوزاندن از بین برود زمین کشاورزی در برابر آفات، خشکی، گرما و سرما تحمل خود را از دست خواهد داد و همین مسأله هم به خود کشاورز و هم به کشاورزی استان ضربه وارد می کند.