گردشگری مسئولانه یک جنبش جهانی در حال رشد است - مجله فیروزی

مهنا نیک بین، عضو هیات مدیره انجمن علمی طبیعت گردی ایران در خصوص نقش توریستی مسئولانه در جذب توریستان اظهار کرد: توریستی مسئولانه مفهوم جدیدی در ادبیات علم توریستی نیست و ریشه آن به دهه های گذشته باز می گردد. تقریبا در اواخر دهه 1970، نگرانی هایی در خصوص تاثیر منفی صنعت توریستی انبوه بر محیط زیست و جوامع محلی افزایش یافت. این نگرانی ها منجربه ظهور مفهوم توریستی مسئولانه در جهت حفظ منابع و ارزش های مقصدهای توریستپذیر شد. به طوری که در دهه 1980، سازمان های بین المللی مانند سازمان جهانی توریستی (WTO) و اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) آغاز به حمایت از توریستی مسئولانه کردند.

وی اضافه نمود: این سازمان ها دستورالعمل ها و استانداردهایی را برای توریستی مسئولانه توسعه دادند تا بتوانند مقداری از تبعات منفی این صنعت را بر محیط زیست و فرهنگ جامعه محلی کاهش دهند.

دبیر و مسئول آموزش باشگاه توریستی فرهنگی پایدار یونسکو ایران اضافه نمود: این جریان در دهه 1990 به علت افزایش آگاهی از اهمیت حفاظت از محیط زیست و جوامع محلی به طور فزاینده ای مورد توجه دول ها و جوامع نهاده شد و در دهه 2000، توریستی مسئولانه به یک جنبش جهانی تبدیل شد.

وی با بیان اینکه این جنبش در پی کاهش تاثیر منفی توریستی بر محیط زیست و جوامع محلی است، توضیح داد: در سال 2015، سازمان ملل متحد اهداف توسعه پایدار SDGs را تصویب کرد. مورد 12 از اهداف 17 گانه توسعه پایدار به توریستی مسئولانه اختصاص دارد. این هدف در پی تشویق توریستی مسئولانه به عنوان راهی برای توسعه پایدار است.

نیک بین بیان نمود: در حال حاضر توریستی مسئولانه یک جنبش جهانی در حال رشد است و این جنبش در پی ایجاد توریستی است که به محیط زیست، فرهنگ و مردم محلی احترام بگذارد. در ایران نیز توریستی مسئولانه در سالهای اخیر مورد توجه نهاده شده است. وزارت میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی ایران اقداماتی را برای ترویج توریستی مسئولانه انجام داده است. این وزارتخانه دستورالعمل ها و استانداردهایی را برای توریستی مسئولانه در ایران توسعه داده است.

وی در خصوص چرایی اهمیت به توریستی مسئولانه اعلام نمود: توریستی مسئولانه مزایای زیادی برای محیط زیست، جوامع محلی و توریستان دارد. این نوع توریستی به حفظ محیط زیست یاری، اقتصاد محلی را تقویت و به توریستان تجربه ای لذت بخش و آموزنده ارائه می دهد. در یک مطالعه معین شد که توریستی مسئولانه می تواند به کاهش آلودگی هوا در منطقه ها توریستی یاری کند.

عضو هیات مدیره انجمن علمی طبیعت گردی ایران ادامه داد: در مطالعه دیگری معین شد که توریستی مسئولانه می تواند به حفاظت از گونه های در معرض خطر نیز یاری کند. بعلاوه در یک پروژه توریستی مسئولانه در آفریقا معین شد که این پروژه منجر به ایجاد اشتغال برای بیش از 100 نفر شده است.

وی بیان نمود: مزایای توریستی مسئولانه برای محیط زیست می تواند مواردی مانند کاهش آلودگی محیط زیست، حفاظت از منابع طبیعی و حمایت از گونه های در معرض خطر را در برگیرد. بعلاوه مزایای توریستی مسئولانه برای جوامع محلی را می توان در بردارنده مواردی در خصوص ایجاد اشتغال، تقویت اقتصاد محلی، حفظ فرهنگ و سنتهای محلی دانست.

نیک بین اظهار کرد: این نوع از توریستی برای توریستان نیز دربردارنده مزایایی از قبیل تجربه ای لذت بخش و آموزنده، آشنایی با فرهنگ و سنتهای محلی و یاری به حفظ محیط زیست است. بطور کلی میتوان گفت توریستی مسئولانه یک راه عالی برای لذت بردن از سفر و یاری به حفظ محیط زیست و جوامع محلی است.

وی اضافه نمود: این جنبش جهانی در پی ایجاد توریستی است که به محیط زیست، فرهنگ و مردم محلی احترام بگذارد. این نوع از توریستی بر پایه 3 اصل اساسی احترام به محیط زیست، احترام به فرهنگ و سنتهای محلی و حمایت از جوامع محلی و میزبان قرار گرفته است در عین حال که ارائه تجربه با کیفیت به توریستان را مدنظر دارد.

دبیر و مسئول آموزش باشگاه توریستی فرهنگی پایدار یونسکو ایران در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه توریستی مسئولانه تا چه مقدار می تواند باعث جذب توریست گردد، بیان نمود: توریستی مسئولانه می تواند تا حد زیادی باعث جذب توریست گردد. توریستان مسئولانه در پی تجربه ای منحصر بفرد و معنادار هستند که به آنها یاری کند تا با محیط زیست، فرهنگ و مردم محلی ارتباط برقرار نمایند.

وی با بیان اینکه توریستی مسئولانه می تواند این تجربه را برای توریستان فراهم کند، ادامه داد: توریستان مسئولانه در پی تجربه ه ای متمایز هستند. آنها می خواهند از جاذبه های توریستی سنتی فراتر بروند و تجربه ای معنادارتر داشته باشند. توریستی مسئولانه می تواند فرصت این تجربه را برای آنها فراهم کند.

نیک بین اضافه نمود: توریستان مسئولانه در پی حمایت از محیط زیست و جوامع محلی هستند. آنها می خواهند از سفر خود برای ایجاد تأثیر مثبت استفاده نمایند. توریستی مسئولانه می تواند این فرصت را برای آنها فراهم آورد. از طرفی توریستان مسئولانه در پی حمایت از کسب و کارهای محلی نیز هستند و می خواهند پول خود را در جوامع محلی خرج نمایند.

وی بیان نمود: توریستی مسئولانه می تواند این حمایت را برای آنها فراهم کند. برخی از انواع توریستی مسئولانه می تواند منجر به جذب توریست شوند که از جمله آنها میتوان به توریستی طبیعت محور، توریستی فرهنگی و روستایی اشاره نمود. بنابراین توریستی مسئولانه یک فرصت عالی برای جذب توریست و ایجاد تاثیر مثبت بر محیط زیست و جوامع محلی تلقی می گردد.