نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون
به گزارش مجله فیروزی، با توجه به شرایط مالی خرید لوازم خانگی دیجیتال از جمله تلویزیون هزینه های سنگینی را به خانواده تحمیل می نماید. از آنجایی که تلویزیون محبوبیت بالایی در میان خانواده های ایرانی دارد، در این مقاله به یاری خبرنگاران می توانید با نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون که اصلی ترین آن قطعی تصویر است، آشنا شوید و با تشخیص درست، فرایند تعمیر تلویزیون را پشت سر بگذارید.
در گام اول درباره اجزاء تشکیل دهنده صفحه نمایش توضیحاتی می خوانیم تا با بک لایت و موقعیت آن آشنا شویم.
نکات کلیدی
- قطع شدن تصویر و تغییر رنگ لامپ ها از نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون ال.سی.دی هستند.
- از نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون ال.ای.دی می توان از قطع شدن تصویر، وجود هاله یا لکه سیاه و ایجاد نقاط نورانی نام برد.
اجزای تشکیل دهنده صفحه نمایش LCD
به طور کلی پنل یک نمایشگر LCD از 6 قسمت مجزا تشکیل شده است:
- بک لایت یا نور پس زمینه (Backlight)
- صفحه پلارایزر
- صفحه شیشه ای TFT
- صفحه حاوی محلول کریستال مایع
- فیلتر یا شیشه رنگی
- صفحه پلارایزر ثانویه
بک لایت چیست؟
بک لایت (Backlight) به معنای نور پس زمینه، یک شکل از روشنایی مورد استفاده در صفحه نمایش تلویزیون های کریستال مایع یا LCD است. کریستال های مایع در اثر جریان الکتریکی تحریک شده، موقعیتشان تغییر می نماید و هم تراز می شوند؛ در این حالت نور را از خود عبور می دهند و تصویر در آن ها ایجاد می گردد اما تصویر تشکیل شده در آن ها به علت تاریکی قابل مشاهده نیست.
این بدان معنی است که آن ها توانایی نورپردازی خود را ندارند و برای این که تصویر تشکیل شده قابلیت دیده شدن پیدا کند؛ به نور پس زمینه احتیاج دارند. نور بک لایت در تلویزیون های LCD از طریق لامپ های فلورسنت یا کاتد سرد (Cold Cathode Florescence Lamp) و در تلویزیون های LED از طریق دیود های نوری (Light Emitting Diode) که در قسمت انتهایی این سیستم تعبیه شده اند، تامین می گردد.
در واقع LEDها نوعی LCD هستند که به علت جایگزین شدن دیودهای نوری به جای لامپ های فلورسنت، ضخامت و مصرف انرژی کمتر و طول عمر بیشتری دارند. میانگین عمری LCDها بین 20000 تا 40000 ساعت است؛ در حالی که عمر از طریق LEDها 50000 ساعت گزارش شده است.
نحوه قرارگیری لامپ های فلورسنت در LCD
در تلویزیون های LCD از لامپ های فلورسنت برای فراوری نور بک لایت استفاده شده است. این لامپ ها به صورت افقی و در طول مستطیل صفحه نمایش تلویزیون قرار می گیرند و ولتاژ آن ها از طریق برد بک لایت تامین می گردد. در سایزهای متفاوت تلویزیون های ال سی دی بین 6 تا 24 لامپ فلورسنت استفاده شده است. کارکرد صحیح لامپ ها از طریق مدار محافظ کنترل می گردد و در صورت خرابی لامپ ها، مدار محافظ دستگاه فعال شده و بخش بک لایت را از کار می اندازد تا به قسمت های دیگر تلویزیون آسیب نرسد.
نحوه قرارگیری دیودهای نوری در LED
نحوه قرارگیری دیود های نوری یا همان لامپ های LED در بک لایت تحت دو چیدمان مختلف انجام می گردد که عبارتند از:
بک لایت شاخه ای (Direct or Full-array)
دیود ها در چند خط افقی قرار گرفته اند و نور بک لایت را فراوری می نمایند. در مدل شاخه ای نحوه قرارگیری دیود ها را اگر به صورت ماتریسی در نظر بگیریم، در چیدمان Direct درایه ها با فاصله بیشتری نسبت به چیدمان Full-array قرار گرفته اند.
بک لایت لبه (Edge lit )
دیود های نوری با فاصله بسیار کم در یک ردیف بالا-پایین یا چپ-راست لبه صفحه قرار گرفته اند و در این مدل ضخامت تلویزیون خیلی کمتر از مدل های دیگر است.
برای تعمیر تلویزیون در محل از برترین متخصصین شهر خود قیمت بگیرید.
محاسبه قیمت برای شما
نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون LCD
حالا که با نحوه تشکیل تصویر در تلویزیون های LCD آشنا شدیم، می توان گفت اگر بک لایت تلویزیون قطع گردد، تصویر تشکیل می گردد اما قابل مشاهده نیست. اصلی ترین علامت خرابی بک لایت تلویزیون LCD به 2 صورت زیر است:
قطع شدن تصویر
این قطع شدن می تواند بلافاصله پس از روشن کردن تلویزیون یا چند دقیقه بعد از آن باشد. بسته به نحوه مداربندی لامپ های فلوئورسنت خرابی یک یا تعدادی از لامپ ها می تواند سبب قطع شدن تصویر گردد. حتی لامپ های نیمه خراب نیز پس از روشن شدن تلویزیون در اثر عبود الکتریسیته گرم می شوند و با ایجاد تغییراتی سبب فعال شدن مدار محافظ و قطعی بک لایت می شوند.
تغییر رنگ لامپ ها؛ یکی از نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون
نشانه دیگری که در خرابی بک لایت تلویزیون های ال سی دی دیده می گردد، تغییر رنگ لامپ ها است. لامپ های بک لایت تلویزیون های ال سی دی قبل از آن که به طور کامل خراب شوند، به اصطلاح نیمه خراب می شوند و از رنگ سفید به صورتی تغییر رنگ می دهند. این تغییر رنگ در تصاویر رنگی به سختی دیده می گردد اما در صحنه های روشن به صورت تاریکی خطی نمایان می گردد.
نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون LED
با توجه به ساختار بک لایت، نشانه خرابی بک لایت در تلویزیون های ال ای دی فرق دارد. اصلی ترین نشانه خرابی بک لایت تلویزیون های LED عبارتند از:
قطع شدن تصویر تلویزیون
قطع شدن تصویر یکی از علائم خرابی بک لایت تلویزیون های LED است. نحوه مداربندی دیود های ساطع نماینده نور یا ال ای دی ها در صفحه بک لایت بسته به نوع آن، به 2 صورت سری یا سری-موازی است. معمولا در مدل های که از مداربندی سری بیشتر استفاده شده باشد، ایراد قطع شدن کامل تصویر تلویزیون بیشتر دیده می گردد. در مدل هایی با مداربندی موازی این قطعی مربوط به بخشی از تصویر است.
وجود هاله یا لکه های سیاه روی تصویر تلویزیون
در بک لایت های شاخه ای سوختن تعدادی از لامپ ها باعث ایجاد هاله های تاریک در تصویر تلویزیون می گردد. این هاله ها به صورت ابر مانند در نقاط مختلف تصویر پراکنده هستند و به مرور زمان بیشتر می شوند. در بک لایت های لبه این خاموشی بسته به نحوه قرارگیری دیود ها ممکن است در لبه های طولی-عرضی یا در بالا-پایین تصویر ظاهر شوند.
ایجاد نقاط نورانی یکی دیگر از نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون
نور ساطع شده از لامپ های LED مستقیم و متمرکز است و برای این که نور لامپ های بک لایت به صورت یکدست و ملایم در سطح تصویر پخش گردد؛ از روش های مختلفی استفاده می گردد. در بک لایت های شاخه ای از منشور و در بک لایت های لبه از صفحات خاص رفلکتور استفاده می نمایند تا نور در تمام سطح تصویر پخش گردد. اگر به علتی فاصله کانونی میان لامپ های LED با صفحات رفلکتور یا منشور بهم بخورد، نور لامپ ها بیشتر از حد مجاز در تصویر دیده می گردد و باعث ایجاد لکه ها و نقاط نورانی در تصویر تلویزیون می گردد. این ایراد در بک لایت های شاخه ای به علت جدا شدن منشور ها بیشتر دیده می گردد. این نقاط نورانی در تصویر ذیل نشان داده شده است.
آیا بک لایت تلویزیون قابل تعمیر است؟
می توانید لامپ های سوخته یا نیم سوز صفحه بک لایت را تعمیر یا جایگزین کنید. این فرآیند نه تنها به تخصص الکتریکی، بلکه به تجربه لحیم کاری نیز احتیاج دارد. تعویض فقط باید از طریق یک فرد حرفه ای انجام گردد. اگر تعویض لامپ های سوخته منجر به درست شدن تصویر نشد، ممکن است مشکل از اینورتر منبع باشد. از آنجایی که یک اینورتر برق هر دو چراغ LED و CCFL را تامین می نماید؛ وقتی از کار بیفتد، جریان برق قطع می گردد و علائمی مشابه یک لامپ از کار افتاده ایجاد می نماید.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع پورت های تلویزیون و کاربردشان
حرف آخر
از آنجایی که نصف راه تعمیر، تشخیص صحیح عیب است، شما با مطالعه این مقاله با نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون های LCD و LED کاملا آشنا شده اید و حالا می توانید در پی یک فرد متخصص در این حوزه باشید. نباید فراموش کنید که کارشناسان کاربلد خبرنگاران به منظور انواع تعمیرات تخصصی تلویزیون در کنار شما خواهند بود. امیدواریم که از مطالعه این مطلب بهره برده باشید.
منبع: آچاره